تبیین زیست‌پذیری بخش مرکزی کلانشهر تبریز با رویکرد آینده‌نگاری

نویسندگان

  • بختیار عزت پناه استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
  • بشیر بیگ بابایی استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران
  • علیرضا صدیقی اقدس دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
چکیده مقاله:

شهرها بعد از انقلاب روند شتابان شهرنشینی را تجربه و بیشتر از ظرفیت خود جمعیت می‌پذیرفتند که مبین بسیاری از مشکلات شهری شد. براین اساس بسیاری از متخصصین شهری برآن شدند که راه حل‌های کارآمدی برای جلوگیری از آسیب به محیط زیست ارائه دهند، از این باب نظریات و دیدگاه‌های فراوان در این زمینه مطرح شد که از جمله آن‌ها زیست-پذیری از مکتب توسعه پایدار بود. رویکرد زیست پذیری به دنبال زیست‌پذیر کردن هرچه بیشتر فضاهای شهری برای جمعیت ساکن در آن است. هدف تحقیق حاضر ارزیابی زیست پذیری در بخش مرکزی کلانشهر تبریز است. در این راستا برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه- میدانی بهره گرفته شده است. در این تحقیق 37 شاخص در قالب پنج مولفه (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و دسترسی) جهت تبیین زیست‌پذیری بخش مرکزی مورد استفاده شده است که جهت بررسی رابطه و اثرات و استخراج عامل‌ها از نرم‌افزار MICMAC و جهت تعیین وضعیت‌های محتمل آینده زیست‌پذیری این عامل‌ها در قالب گمانه‌ها از سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که از 37 شاخص مورد بررسی 10 شاخص (سرمایه‌گذاری، سازگاری کاربری، امنیت، درآمد، کیفیت فضای سبز، کیفیت ابنیه، الودگی، حمل و نقل عمومی، میزان جرائم و کیفیت روابط همسایگی) به عنوان کلیدی‌ترین شاخص‌ها شناخته شده‌اند. وضعیت‌های پیش‌روی زیست‌پذیری بخش مرکزی تبریز بیانگر 4 سناریو قوی، 679 سناریو ضعیف و 31 سناریو محتمل بوده است. در میان سناریوهای محتمل: تنهای یک سناریو در وضعیت مطلوب قرار داشته است که ضریب آن 0.9 درصد بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اهمیت تدوین چارچوب شناسایی و ادراک برند‌های شهری با رویکرد گردشگری ملی (مطالعة موردی: کلانشهر تبریز)

برند سازی شهری مبحث مهمی در حوزه های شهرسازی؛ نشانه­ های معماری؛ عوامل طبیعی و جغرافیایی؛ رویدادها و رخدادها؛ رسانه های جمعی محسوب می­ شود. با توجه به اهمیت این مساله در هویت سازی شهری، گردشگری و اقتصاد شهری هدف پژوهش حاضر بررسی گزینه ­های مهم در سطح کلانشهر تبریز بر اساس معیارهای شناسایی شده در این حوزه و مشخص کردن برند برای یکی از مهم­ترین شهرهای شمال­ غرب ایران می ­باشد. تا توجه گردشگران را ...

متن کامل

مکانیابی و تحلیل پراکنش فضای سبز با رویکرد عدالت فضایی (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)

هدف اصلی پژوهش، ارزیابی پراکنش فضای سبز و مکانیابی در جهت توسعه آتی با رویکرد عدالت فضایی در کلانشهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت بنیادی-کاربردی می‌باشد و به لحاظ زمانی، مقطعی است. برای گردآوری داده‏ها از سه شیوه کتابخانه‎ای، میدانی و نقشه‏های وضع موجود شهر به تفکیک مناطق استفاده شده‌است. تجزیه و تحلیل داده‌ها به دو صورت کمی و کیفی صورت پذیرفته است. معیارهای ...

متن کامل

شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعۀ موردی: کلانشهر تبریز)

چالش­های زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصت­ها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آینده­پژوهی در برنامه­ریزی شهری و بهره­گیری از ابزارهای گوناگون برای ساختن آینده مطلوب شده است. پژوهش حاضر با بهره­گیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روش­های متداول و مور...

متن کامل

تحلیل فضایی تاب‌آوری شهری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز

تحلیل تاب‌آوری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی-زیرساختی و اکولوژیکی به‌منظور دستیابی به راهکارهای مناسب مدیریت مخاطرات محیطی از اهداف این پژوهش است. شناخت وضعیت تاب‌آوری محله‌های بخش مرکزی شهر و دستیابی به عوامل تاب‌آورساز با توجه به قدمت، فرسودگی و نارسایی زیرساختی و پهنه‌بندی سطح تاب‌آوری از ضرورت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت شهری است. این پژوهش با روش توصیفی-تحل...

متن کامل

تبیین پویایی فضایی – کالبدی بخش مرکزی شهر رشت

امروزه بخش مرکزی شهر رشت در رقابت با دیگر هسته های شهریِ رشت، نه تنها در حال از دست دادن غلبه و تسلط انحصاری خود بر کل فضای این شهر است، بلکه همچنین با مسائل و چالش های محلیِ بسیاری در درون خود روبرو شده است. برآیند چنین فرایندها و دگرگونی‌های منفی، ظهور یک مسئله مهم و بنیادین در بخش مرکزی شهر رشت، یعنی تمرکززدایی و تجزیه انواع سرمایه‌های فضایی، انسانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بخش مرکز...

متن کامل

توسعه درونی بخش مرکزی تبریز؛ نمونه منطقه8

رشد شهر و شهرنشینی در هر دوره و در هر منطقه، محصول منطقی شرایط خاص محیطی و تابع اوضاع فراملی و جهانی است. شهر نشینی در کشورهای در حال توسعه متاثر و بازتاب شرایط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر جامعه در دوره ای طولانی است که از نتایج آن می توان به رشد سریع شهرهای بزرگ به همراه مهاجرت های وسیع و گسترش کالبدی نا موزون اشاره نمود که از تبعات منفی آن؛ رشد پراکنده شهر، تخریب اراضی زراعی پیرامون و بوج...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2-2

صفحات  547- 565

تاریخ انتشار 2020-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023